‘Blanke Pelé’ na voetbalcarrière groot in Braziliaanse koffie

Bildnummer: 09026358 Datum: 14.06.1972 Copyright: imago/Colorsport Paul Van Himst (Belgium) and Franz Beckenbauer (Germany). Belgium v West Germany. The European Nations Championships Semi Final 1972. Antwerp, Belgium 14/06/72. PUBLICATIONxNOTxINxUK ; Fussball Herren Nationalteam Länderspiel EM 1972 xmk x2x 1972 quer Aufmacher Image number 09026358 date 14 06 1972 Copyright imago Color Sports Paul van Himst Belgium and Franz Beckenbauer Germany Belgium v West Germany The European Nations Championships Semi Final 1972 Antwerp Belgium 14 06 72 PUBLICATIONxNOTxINxUK Football men National team international match euro 1972 xmk x2x 1972 horizontal Highlight

 

Paul Van Himst is onverminderd man van statuur

 

 

 

Jan Mulder hoefde recentelijk niet lang te denken toen de begaafde Belgische sportjournalist Karl Vannieuwkerke hem de vraag stelde wie de beste voetballer was waarmee hij bij Royal Sporting Club Anderlecht ooit samenspeelde. “Dat was Paul van Himst. Pol was écht wereldklasse”, aldus de ex-topvoetballer, schrijver en spraakmakend voetbalanalist.

 

Paul van Himst is wat je noemt een voetbalmonument en voetbalmythe voor de eeuwigheid. ‘Popol, de blanke Pelé, was dan ook onbetwist de beste Belgische voetballer van de twintigste eeuw. Zijn palmares spreekt boekdelen: vier Gouden Schoenen in 1960, 1961, 1965 en 1974 én de Gouden Schoen van de Eeuw. Met Anderlecht werd ‘Polle Slalom’ liefst acht keer landskampioen (’62, ’64, ’65, ’66, ’67, ’68, ’72 en ’74) en vier keer bekerwinnaar (’65, ’72, ’73, ’75).

 

Bij Anderlecht realiseerde de rasvoetballer vijf records, die mogelijk nooit meer overtroffen zullen worden. In 566 wedstrijden in competitie, beker en Europacapduels scoorde hij 309 goals. Daarmee is Paul van Himst topschutter van Anderlecht aller tijden. Met negen treffers in 1969/1970 scoorde Van Himst ook de meeste goals voor Anderlecht in één Europese campagne. Met zijn vijf treffers tegen het Finse Valkeakoski op 14 september 1966 is hij ook nog altijd Anderlecht recordhouder v.w.b.t. het meest aantal doelpunten in één Europacupmatch. Ook de langste ‘scoring streak’: dertien opeenvolgende matchen met minstens één goal staat op naam van de Brabander.

 

Drie keer werd hij Belgisch topscorer. En bij het nationale team is hij met dertig goals, samen met Bernard Voorhoof, ook nog altijd topscorer. Het gegeven dat Paul van Himst geen spits was, geven al deze topprestaties nog eens extra cachet. Pol was een ouderwetse nummer 10, een échte spelverdeler. En daarnaast had hij ook nog diepgang en scorend vermogen. “Ik was niet zo snel. Ik miste ook dat explosieve op de eerste meters wat Johan Cruyff bijvoorbeeld had. Met een glimlach: “Maar met de bal aan de voet was ik wel net zo snel als zonder bal. En ik had altijd vrij goed overzicht. Een blik voor de ruimte en vrijstaande medespelers. En een neus voor de goal.”

 

De voedingsbodem voor zijn voetballoopbaan vormden de straten van zijn geboorteplaats Sint-Pieters-Leeuw en de speelplaats van het Sint-Niklaas-Instituut in Anderlecht. Op zevenjarige leeftijd werd ‘Polleke’ zoon van een veehandelaar al ontdekt door ex-Anderlecht prof Constant Vanden Stock.

Constant Vanden Stock, die van 1971 tot 1996 voorzitter van RSC Anderlecht was en naast het voetbal de brouwerij Belle-Vue  tot een wereldmerk uitbouwde, zou als een rode draad door zijn carrière blijven lopen. “Een tweede vader is misschien iets teveel gezegd maar we hadden een speciale band. Die heb ik nu ook met zijn zoon Roger Vanden Stock, die nu voorzitter is bij Anderlecht. Roger is een bijzonder fijn mens.”

 

Debuut als 16-jarige in hoofdmacht Anderlecht

December 1959 kort na zijn zestiende verjaardagsdag debuteerde Paul van Himst al in de hoofdmacht van Anderlecht. Als vervanger van de geblesseerde centerfore Jacky Stockman. De getalenteerde tiener gaf zijn basisplaats nooit meer uit handen. Sterker nog de jongeling nam het in een ombouwfase verkerende elftal met bekende spelers als George Heylens en doelman Trappeniers, al snel aan de hand.

 

Eerste gouden schoen en debuut in de nationale ploeg als 17-jarige

De jonge intelligente voetballer maakte met zijn brede slaloms, buitenkant voet, en zijn koele afwerking zelfs zoveel indruk dat hij in 1960 al zijn eerste gouden in ontvangst mocht nemen. Constant Vanden Stock, inmiddels technisch directeur van de nationale ploeg, selecteerde zijn oogappel prompt voor de Belgische nationale ploeg. Met amper zeventien jaar debuteerde Paul van Himst in het uitduel tegen Zweden voor de Rode Duivels.

Football Champagne

Met Anderlecht brak ook een succesperiode aan. De nieuwe Corsicaanse trainer Pierre Sinibaldi opteerde voor football champagne: technisch geraffineerd, tactisch gebaseerd op een hechte collectiviteit. Een kolfje naar de hand van de bepalende voetbalstrategen Jef Jurion en Pol van Himst. Met Sinibaldi werd Van Himst vier keer landskampioen, en na diens vertrek onder Beres en Deraeymaecker nog eens twee keer na elkaar.

Sensationeel Europees debuut

Anderlecht, voorop Van Himst maakten ook snel naam in Europa. Al tijdens zijn Europees debuut in het Santiago Bernabeustadion tegen het koninklijke Real Madrid met mannen als Di Stefano, Puskas, Gento en Santamaria maakte Van Himst die het openingsdoelpunt scoorde (eindstand 3-3) grote indruk. Zijn grootse optredens met de nationale ploeg in Parijs versterkten zijn faam. Met een glimlach: “In Parijs heb ik altijd mijn beste wedstrijden gespeeld. Een dag  nadat we daar met 0-2 wonnen kopte de grote Franse sportkrant  L’Équipe met cholodeletters op de voorpagina ‘Pol van Himst le Pelé blanc.’

 

Mauve et blanc in hart en nieren

De clubs stonden dan ook in de rij. In 1962 kreeg Van Himst al een voorstel van Modena, toen nog een prestigieuze Italiaanse eersteklasser. Om Paul te stimuleren ging Modena zelfs zo ver zijn jongere broer, André, die enkele matchen bij de invallers van Anderlecht speelde en daarna afzakte naar Evere en Wetteren, ook een voorstel te doen. Als zijn broertje meekwam zou Paul sneller toehappen, dacht men bij Modena. Maar Pol zei ‘nee’. Zoals hij later ook aanbiedingen van Barcelona en Real Madrid naast zich neerlegde. Paul was een mauve et blanc in hart en nieren.

“Familie en vrienden zijn voor mij altijd het belangrijkste geweest”

“Ik voetbalde in een fantastisch team toen. In eigen land waren we een klasse apart. En als we niet in een knock out systeem, maar in het huidige poule systeem van de CL hadden gespeeld hadden we ook internationaal veel verder kunnen komen dan die ene Europese finale tegen Arsenal. (Anderlecht won in Brussel met 3-1 maar verloor in Londen met 3-0 red). Er waren voor hem ook belangrijkere zaken in het leven dan het melken van het gouden kalf.

Mijn familie en vrienden zijn voor mij altijd het belangrijkste in het leven geweest. Natuurlijk wil iedereen een goede boterham verdienen en dat is ook mij gelukt. Door het voetbal heb ik mijn familie en mijn ouders van een goede toekomst kunnen verzekeren. Daarmee was en ben ik tevreden.”

De woorden typeren de mens Paul van Himst: goed en zachtaardig, sociale waarden eerst. De klasbak was altijd wars van cabareteske polemiek en verbale karatetrappen. Van Himst was wél een winnaar. Al waren er voor hem altijd grenzen. “Mijn boezemvriend Eddy Merckx die kon écht door een muur gaan. Glimlachend: “Voor mij was een muur een stopsteken.”

Paul van Himst kijkt ook niet met afgunst naar de bedragen die voetballers tegenwoordig verdienen. “Ik gun het die jongens van harte. Al vind ik als iemand die nog altijd in franc’s rekent wel de transferbedragen van tegenwoordig absurd. Bij een transfer van Kevin de Bruyne praat je immers over 3 miljard oude francs. Dat is de waanzin voorbij.”

In roze korset

Te gek voor woorden waren ook de methoden die Anderlecht uit de kast haalde om Paul van Himst, die vanaf zijn dertigste met een chronische stijfheid in de aanhechting bij de lies kampte, altijd weer speelfit te krijgen. De Roemeense trainer Norberto Höfling bedacht een dag voor een belangrijke Europacupwedstrijd een wel héél bijzondere remedie. Hij dirigeerde de chauffeur van de spelersbus naar een zaak bij het Gara du Midi. In de etalage gingen satijnen gordels en bruine BH’s. Höfling nam Paul van Himst mee de lingeriezaak in. Kort daarna kwam Anderlecht’s sterspeler met knikkende knieën en gehuld in een roze korset uit de paskamer. Grote hilariteit in de spelersbus. Maar de trainer in de winkel zei: ‘we nemen hem.’ Höfling snoerde de liezen van Paul van Himst daarna in de kleedkamer persoonlijk vast. Zigzag vanuit het middel over de heup. Het werkte: het verstevigde korsetkruis had de onwillige adductoren volledig in bedwang.

 Afscheidsmatch tegen Cruyff en Pelé

Met een grijns van herinnering: “Het werkte! Maar het was natuurlijk een lapmiddel. Achteraf bleek dat de problemen werden veroorzaakt door een niet meer goed functionerend kogelgewicht in beide heupen. In feite had ik twee jaar langer op topniveau kunnen voetballen. Een Amerikaanse specialist had in die tijd al het probleem kunnen tackelen.” Maar het liep dus anders. Nadat hij als eerste voetballer ooit in 1974 ten persoonlijken titel de Nationale trofee van Sportverdienste kreeg volgde in 1975, na vijftien jaar in de eerste ploeg, het afscheid bij Anderlecht.  Popol kreeg een fantastische afscheidsmatch tegen een wereldselectie met o.a. Pelé en Cruijff.

Standaard, Antwerp, Lierse en Charleroi toonden aansluitend interesse, maar Paul van Himst, koos voor Anderlecht’s Brusselse aartsrivaal Racing White Daring Molenbeek, kortweg R.W.D.M. Tot verontwaardiging van Anderlecht voorzitter Constant Vanden Stock en vele paars-witte supporters. Van Himst: “Ik had een vrije transfer en wilde niet ver reizen. RWDM leek me dus een goede keuze. Achteraf gezien had ik het niet moeten doen. Ik kan en wil het ook niemand aanraden om voor de aartsrivaal te gaan voetballen. Zelfs je eigen familie en vrienden worden plotsklaps tegenstanders.” Zijn overstap werd ook anderszins geen succes. Twee operaties eisten hun tol: noch bij R.W.D.M., noch daarna bij Aalst geraakte hij nog op niveau. Paul Van Himst stopte.

Bijna een Belgische treffen, maar met een fik sprong gelukt het doelman Pieters Graafland nog de Belg Pol van Himst naar de verkeerde hoek te sturen. Nederland won het duel met 3-1./Bijna een Belgische treffen, maar met een fik sprong gelukt het doelman Pieters Graafland nog de Belg Pol van Himst naar de verkeerde hoek te sturen. 17-04-1966;

Filmacteur

In 1980 kwam hij plotsklaps volop terug in de spotlights. Als filmacteur. Samen met o.a. Pelé, Beckenbauer, Co Prins en Bobby Moore en internationale filmsterren als Sylvester Stallone, Max von Sydow en Michael Caine debuteerde ‘Pol Gazon’  in de door John Huston geregisseerde film Escape to Victory. Daarin nemen gevangengenomen soldaten van de geallieerden het in een voetbalwedstrijd op tegen een Nazi-team. “Co Prins zocht nog enkele bekende voetballers en heeft toen contact met me opgenomen. Ik ben niet zó n acteur. Maar het was wél een leuke, wereldse ervaring. Het was ook altijd heel gezellig op de set. Alleen Sylvester Stallone deed nooit mee. Die zonderde zich altijd af. Alleen voor de opnames kwam hij uit zijn camper. De grappigste anekdote? Pelé moest met een spectaculaire omhaal het beslissende doelpunt scoren. De voorzet werd gegeven en Pelé schiet de bal meteen fantastisch in de driehoek. Bleek vervolgens dat de cameraman zijn camera niet op tijd had ingesteld. Met een grijns: “Daarna waren er wel 50 pogingen nodig om de bal nog een keer zó perfect in het doel te krijgen.”

Brésor,

Nieuwe doelen vond ook Paul van Himst. De blanke Pelé vond een tweede loopbaan in de Braziliaanse koffie. “Via Georges Denil, bestuurder bij Anderlecht en zijn toenmalige baas bij Brésor, kwam het ook tot een hereniging met Vanden Stock. “Hij had ooit mijn vader een grote persoonlijke dienst bewezen, dat was ik niet vergeten.” Paul van Himst werd eerst jeugdtrainer op Anderlecht en daarna hoofdtrainer. Met spelers als Ludo Coeck, Frank Vercauteren en Juan Lozano veroverde hij met  Anderlecht in 1983 de UEFA Cup.

Na een trainerschap bij R.W.D.M bleef Paul Himst opnieuw een tijd weg uit het voetbalmilieu. In 1990 nam hij het koffiebedrijf Brésor over van Georges Denil.   Een jaar later vroeg de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) hem om Guy Thys op te volgen. September 1991 werd Van Himst bondscoach van België. “Guy Thys opvolgen was niet gemakkelijk”, zegt hij. Met spelers als Marc Degryse, Michel Preud’homme, Enzo Scifo, Josip Weber en Philippe Albert kwalifeerde België zich knap voor het WK 1994 in de Verenigde Staten. In de kwartfinale waren de Duitsers te sterk voor de Rode Duivels: 3-2. Het volgende doel, de kwalificatie voor het EK 1996, werd niet bereikt. Paul van Himst werd opgevolgd door zijn assistent Wilfried Van Moer.

De familieman concentreerde zich nadien definitief op zijn koffiebedrijf. Verklarend: “Ik had in die tijd de keuze door in voetballerij of iets opbouwen voor mijn zoon Frank. Ik vond het laatste belangrijker. Daarbij werd in 2000 bij mijn echtgenote Arlette de beruchte ‘K’ ziekte vastgesteld. Dat proces met operaties, bestralingen en herstelinspanningen is daarna met ups en downs gegaan. Het bijstaan van Arlette, mijn familie en de zaak, dat alles vond ik veel belangrijker dan het koste wat koste nog eens terugkeren in de voetballerij.”

 

Hoewel hij geen officiële functie meer vervult in de voetballerij is zijn band met het voetbal echter nooit verbroken. “Ik heb vijf kleinkinderen, die voetballen. Ik volg al hun wedstrijden. Uiteraard voetballen ze bij Anderlecht. Zijn kleinzoon  Youri een aanvaller die prima geschikt zou zijn voor Roda, Fortuna of MVV,

woont sindsdien  goeddeels bij grootvader Paul van Himst. Die is daar zicht- en hoorbaar blij mee. “Met Arlette heb ik twee jaar geleden mijn steun en toeverlaat verloren. Zonder mijn familie en de steun van mijn boezemvrienden Eddy Merckx en Roger De Coster (vijfvoudig wereldkampioen 500 CC red.) had ik het mogelijk niet gered. Ik was ook echt ontroerd en blij verrast toen Youri aangaf dat hij bij mij wilde komen wonen. We eten ‘s avonds samen doen samen de afwas en kijken samen voetbal. Dat is toch mooi!”

Als mooi beschouwt Paul van Himst ook zijn voetballoopbaan. “Ik heb denk ik toch iets neergezet. Het was ook een persoonlijke verrijking. Ik heb wereldse mensen ontmoet en wereldse ervaringen opgedaan en nog steeds. Dat neemt niemand je meer af. De sport heeft en de vele contacten die ik heb opgedaan heeft ook mijn ondernemerschap bevorderd. En door de sport heb ik statuur gekregen. Mensen bejegenen me onverminderd met veel respect, ik krijg nog steeds vele uitnodigingen. Dan heb je het denk ik toch niet zo verkeerd gedaan.”

 

Foto’s: Toon Thijssen

 

 

Geef een reactie