‘Tikkende tijdbom’ op luchtledig 27 km van Parkstad op z’n vroegst herfst 2019 ontmanteld
De Euregio wordt meer en meer de Russisch roulette regio. Naast het risico van een kernramp in Tihange, nabij Luik groeien ook de zorgen voor een calamiteit voor de in vaten opgeslagen verbruikte spijstof van de voormalige onderzoeksreactor in Jülich, luchtledig 27 km van Parkstad. De speciale en immens transportmachines – de grootste uit de Duitse geschiedenis – zijn besteld maar curieus genoeg is officieel nog steeds niet bekend waar de 152 vaten met radioactief afval naar toe worden getransporteerd. Zeker is alleen dat het transport niet voor najaar 2019 gaat plaatsvinden.
Het beginsel dat verbruikte splijtstof en radioactief afval de hoofdverantwoordelijkheid is van de vergunninghouder , onder toezicht van de nationale bevoegde regelgevende autoriteit vormt in toenemende mate een groot probleem in de Euregio. In de lucht staan immers geen grenzen of barricades in geval van een calamiteit. De radioactieve brandstofelementen uit de in 1988 uitgeschakelde atoom proefreactor zijn al bijna dertig jaar op het terrein van de onderzoekscentrum in Jülich in 152 vaten opgeslagen.
Het Nordrhein-Westfälische Wirtschaftsministerium, de atoomtoezichthouder in de aan Limburg grenzende Duitse deelstaat NRW, verordonneerd al in 2014 om het opslagmagazijn in Jülicher per onmiddellijk te ontruimen. Het magazijn is niet stabiel bij aardbevingsschokken, zo werd geconstateerd. De kans op calamiteiten is daardoor groot. Want Aachen en de Aachener Region (Aken en omgeving) behoren tot de top in Duitsland als het gaat om aardbevingsgevaar.
Het radioactieve afval zou oorspronkelijk in een nieuw zogenaamd Zwischenlager in de Duitse gemeente Ahaus, nabij Enschede worden getransporteerd. Vanwege de hoge kosten – met nieuwbouw en transport en het ontwikkelen van een concept dat bij opslag een garantie tegen een aardbeving garandeert zijn een bedrag van bij benadering 1 miljard euro gemoeid – werd de effectuering herhaaldelijk op de lange baan geschoven. Daarbij kwam dat Ahaus, een gezellige oude stad in het mooie Münsterland, bezwaar aantekende tegen een Zwischenlager in de stad.
De VS leken vorig jaar de jarenlange impasse te doorbreken. De Amerikaanse overheid gaf aan bereid te zijn om de vatten over te nemen en daarmee Julich en Euregio van een nijpend probleem te verlossen. Gesteggel over kosten, vergoedingen en veiligheidswaarborgen tijdens het atoomtransport leiden opnieuw tot afstel.
Hoewel nog steeds niet officieel vaststaat waar het transport uiteindelijk naartoe gaat heeft de Jülicher Entsorgungsgesellschaft für Nuklearanlagen (JEN) nu de knoop doorgehakt en drie immense trek transport machines besteld. Die worden in augustus geleverd en aansluitend meteen van speciale stralingsbeplating voorzien. Bij een speciaal transporten naar Akaus of de USA komt echter nog veel meer kijken. De immense machines maken talrijke aanpassingen op wegen en transportroute noodzakelijk. Vanwege het gevaar van een terroristische aanslag tijdens het transport is er ook een ongekende reeks veiligheidsmaatregelen noodzakelijk.
In het gunstigste geval kan een transport naar een eventueel tussenlager in Ahaus op zn vroeg st in het najaar van 2019 plaatvinden. Transport naar de USA is op z’n vroegst in 2020 mogelijk. Bij die laatste oplossing moeten de vaten met hoog radioactief afval over de straat naar een Duitse haven, waarschijnlijk Hamburg, worden getransporteerd.
Foto Elian Geron
