Heerlen, Landgraaf en Voerendaal maken het verschil!
Dat concludeert de Rekenkamer van Heerlen en de Rekenkamercommissie van Voerendaal in de onderzoeksrapporten Inkoop Basishulp Jeugd 2019. De gemeenten Heerlen, Landgraaf en Voerendaal tonen, samen met de coöperatie Jong en Sterk (JenS), het lef om de transformatie in de jeugdhulp ‘echt’ te gaan waarmaken. Ze koppelen daartoe ambulante jeugdhulp met lokaal preventieve activiteiten zoals het jeugd- en jongerenwerk. De rekenkamer komt tot de conclusie dat deze drie gemeenten met het gekozen inkoopsysteem een fundamentele verandering tot transformatie van jeugdhulp inzetten en heeft een aantal aanbevelingen gedaan waar door de gemeenten bestuurlijk positief op gereageerd is.
Aanbevelingen
In één van de aanbevelingen wordt een oproep gedaan om de nieuwe rol van partnerschap professioneel in te vullen. De gemeenten reageren in de bestuurlijke reacties positief en er is een functie ‘strategisch contractmanager’ opengesteld.
De rekenkamer beveelt aan dat vertrouwen moet overheersen binnen de nieuw gekozen systematiek en de gemeenten de drang naar controle en verantwoordingsdrift dienen te onderdrukken. Met grote regelmaat monitoren op de contracteisen is het geëigende middel om adequaat bij te sturen.
De nieuwe systematiek vergt ook een cultuur- en gedragveranderende rol van de toegangsmedewerkers, waarbij de meest passende jeugdhulp voorop blijft staan. Gerichte training in de nieuwe rol van ‘omdenken’, vraagverheldering’ en ‘kostenbewustzijn’ wordt zeer aanbevolen.
Innoveren is een belangrijk uitgangspunt. Geef tijd en ruimte want innovatie staat en valt bij experimenteren. En experimenten kunnen lukken en mislukken; in het laatste geval geeft dit leerpunten voor doorontwikkeling.
Met een stijgende zorgvraag en beperkte en aflopende middelen is de realisatie van een betere en efficiëntere jeugdhulpverlening geen sinecure. Maar het geloof in de noodzaak van transformatie van het zorglandschap maakt dat deze partijen samen de uitdaging willen en durven aangaan. Na een intensieve voorbereidingsperiode van ruim anderhalf jaar en een succesvol doorlopen aanbestedingsprocedure is een complex inkooptraject afgesloten.
De gemeenten Heerlen, Landgraaf en Voerendaal gaan deze gezamenlijke inkoop doen met één contractpartner, de coöperatie JenS. De zeven deelnemers aan deze coöperatie zijn Xonar, Radar, Mondriaan, Koraal, MeanderGroep Zuid-Limburg, Alcander Heerlen en Welsun Landgraaf. De sleutelwoorden zijn partnerschap, resultaatsturing en lumpsumfinanciering. Laatstgenoemde factor zal ervoor zorgen dat deze gemeenten grip houden op de budgetten. De afgelopen jaren waren daar (in alle gemeenten) grote tekorten in opgetreden
