De uitgaven van het sociaal domein (zorg, jeugdhulp en participatie) bedragen 90 miljoen euro. Dat is ongeveer 70 % van de totale gemeentebegroting.
Om inwoners meer inzicht te geven in deze uitgaven en de beschikbare voorzieningen, besteden we sinds november regelmatig aandacht hieraan.
Vandaag gaat het over het onderdeel participatie (werk en inkomen) van het sociaal domein. De gemeente ontvangt hiervoor jaarlijks ruim 50 miljoen euro van de Rijksoverheid.

Participatiewet
De Participatiewet is erop gericht om zoveel mogelijk mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar (bij voorkeur betaald) werk toe te leiden. De wet voorziet ook in bijstand aan mensen die niet (meer) in staat zijn om zelf volledig in hun levensonderhoud te voorzien.
Sinds 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet.

Algemene bijstand
Aan de algemene bijstand geeft de gemeente jaarlijks 25 miljoen euro uit. Circa 1650 Kerkradenaren maken hier gebruik van. Om er voor te zorgen dat het geld bij de mensen terecht komt die daar recht op hebben, controleert de gemeente de aanvraag en de lopende uitkeringen zorgvuldig.
Een uitkering is in principe een tijdelijke voorziening. Het is immers de bedoeling dat mensen snel weer een betaalde baan krijgen.
Lukt dat niet dan worden ze geholpen met bijvoorbeeld trainingen van bepaalde vaardigheden. Andere mogelijkheden zijn werkervarings- of participatieplaatsen waar de werkzoekende ervaring op kan doen.
Voor deze begeleiding en ondersteuning is jaarlijks 3 miljoen euro beschikbaar.
Door de combinatie van een aantrekkende economie, een striktere controle en begeleiding van werkzoekenden is het cliëntenbestand de afgelopen jaren sterk veranderd.

De verwachting is dat de uitgaven voor de bijstandsuitkeringen de komende jaren nauwelijks zullen dalen. Een deel van de huidige groep cliënten heeft namelijk een te grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor veel van deze mensen is het vangnet van een bijstandsuitkering geen tijdelijke voorziening meer, maar krijgt dit een steeds structureler karakter. Betaald werk behoort niet meer tot de mogelijkheden. Participatie in de maatschappij, bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, is dan het hoogste haalbare.

Sociale werkvoorziening
Naast het betalen van uitkeringen, is de gemeente ook verantwoordelijk voor de sociale werkvoorziening. De uitvoering hiervan heeft de gemeente, samen met de regiogemeenten, belegd bij het Werkvoorzieningschap OZL (WOZL) en het Werkgeversservicepunt Parkstad Limburg (WSP). De kosten hiervan voor Kerkrade bedragen 23 miljoen euro en dekken met name de salariskosten van 800 inwoners die werken in de sociale werkvoorziening.
Met de landelijke invoering van de Participatiewet worden er echter geen indicaties meer gegeven voor de sociale werkplaatsen. Het gevolg is dat er geen instroom meer is in de sociale werkvoorziening en dat deze mensen nu onder de Participatiewet vallen. Afhankelijk van de mogelijkheden krijgen zij ondersteuning bij het zoeken naar een baan bij een ‘gewone’ werkgever. Om het voor de werkzoekenden en de werkgevers eenvoudiger te maken, werken de Parkstadgemeenten samen met het Werkservicepunt (WSP).

Foto®Parkstad Actueel/Lucho Carreno