Meer aandacht voor emotionele gevolgen tijdens revalidatiebehandeling van diabetespatiënten met zenuwpijn

Ongeveer 25-50% van de mensen met suikerziekte heeft last van neuropathie (zenuwbeschadiging) en van daaruit zenuwpijn (pijnlijke diabetische neuropathie, PDN). De impact van deze klachten op het dagelijks leven kan enorm zijn. Mensen gaan vaak gebukt onder aanzienlijke pijnklachten, beperkingen in het dagelijks leven en een verminderde kwaliteit van leven. Het is belangrijk dat er meer aandacht komt voor de emotionele gevolgen van deze aandoening, zodat een (revalidatie)behandeling hier beter op kan inspelen. Dat concludeert Charlotte van Laake-Geelen, revalidatiearts en klinisch onderzoeker bij Adelante en promovendus aan de Universiteit Maastricht.

Haar onderzoek toont aan dat mensen met PDN een breed scala aan problemen kunnen ervaren. Dit kan zijn fysiek (algehele zwakte, lichamelijke beperkingen), emotioneel (depressie, boosheid, verdriet) en sociaal (isolatie, vermijden van sociale activiteiten, beperkingen in het uitvoeren van werk, verminderde carrièremogelijkheden). Ook blijken verschillende angsten een rol te spelen bij de beperkingen in het dagelijks leven. Deze angsten kunnen zowel gerelateerd zijn aan de suikerziekte maar ook aan de zenuwpijn. Zo gaven mensen aan dat angst voor een periode van hypoglykemie (lage bloedsuiker), angst voor (meer) pijn, angst voor uitputting, angst voor letsel, valangst, angst voor verlies van identiteit en angst voor een negatieve benadering door andere mensen, ertoe kunnen leiden dat ze minder  ondernemen.

Vanuit deze bevindingen werd een nieuwe vragenlijst ontwikkeld die zorgverleners in de eerste, tweede en derde lijn helpt om de angst voor pijn makkelijker in kaart te brengen. Bij het bepalen van de juiste behandeling is het namelijk belangrijk dat naast de lichamelijke factoren ook de psychische en emotionele factoren worden onderzocht. Hierdoor kan de vervolgbehandeling beter afgestemd worden op de hulpvraag van de patiënt.

Op basis van de verzamelde informatie is een nieuwe gespecialiseerde revalidatiebehandeling ontwikkeld, die is aangepast aan de specifieke aandachtspunten en risico’s die verbonden zijn aan het hebben van suikerziekte en neuropathie, zoals balansproblemen, risico op lage bloedsuiker en het risico op het ontwikkelen van drukplekken. De revalidatiebehandeling is er op gericht om mensen actiever te laten zijn, ondanks hun pijnklachten. Dit wordt bereikt door het verminderen van angsten en onzekerheid rondom bewegen, waardoor de patiënt weer in staat wordt gesteld om meer activiteiten, zoals sporten en beoefenen van hobby’s, of het functioneren in hun werk op te pakken. Dit kan ook weer een positief effect hebben op het gewicht, de algehele fitheid en de suikerregulatie, waardoor er minder kans is op complicaties.

De onderzochte behandeling lijkt toepasbaar te zijn voor een beperkte groep van mensen met PDN. Verder onderzoek is nodig om de behandeling zodanig aan te passen dat deze voor alle mensen met suikerziekte en/of chronische zenuwpijn toepasbaar wordt.

Charlotte van Laake-Geelen is revalidatiearts bij Adelante, locaties Hoensbroek en MUMC+, waar zij o.a. dwarslaesiepatiënten en patiënten met spina bifida behandelt. Haar speciale interesse ligt bij neuropathische pijn. Ook is zij onderzoeker bij Adelante Kenniscentrum en de Universiteit Maastricht. Charlotte van Laake-Geelen promoveert op 23 september om 14.00 uur aan de Universiteit Maastricht. Proefschrift: Living with painful diabetic neuropathy: physical activity and quality of life

De promotie is te volgen via: online verdediging Charlotte van Laake-Geelen

Communicatie Adelante/zorggroep en Foto®Parkstad Actueel/Lucho Carreno