Bernardinuscollege Heerlen organiseert interactieve sessies talentontwikkeling voor meer- en hoogbegaafde scholieren van de basischool
HEERLEN – Amplitude, frequentie, sinus – abstracte begrippen die je op school leert en die heel belangrijk zijn. Maar waar je als kind van 12 niet vanzelf warm voor loopt. Het Heerlense Bernardinuscollege is begonnen met het geven van sessies voor meer- en hoogbegaafde leerlingen van de basisscholen die behoefte hebben aan een stapje meer richting het voortgezet onderwijs. Daarin kunnen ze heel vanzelfsprekend ervaren, hoe schoolse vakken als wiskunde kunnen leiden tot muziek en drama en expressie. Dat heet ’talentontwikkeling’ en is wat anders dan prestatiegericht leren.
In drie sessies kunnen scholieren ontdekken, wat muziek is en waarom die niet alleen thuishoort in de muziekles, maar ook te maken heeft met vakken als wiskunde, natuurkunde en biologie. Het vakoverschrijdend leren van Bernardinus maakt onderwijs levendig, interactief, écht en staat in het teken van talentontwikkeling. Het initiatief komt voort uit de samenwerking van het Bernardinuscollege met basisschool Windekind (scholenkoepel Innovo) in het project ‘SpringWijs onderwijs’. Binnen dit project worden initiatieven genomen om meer- en hoogbegaafde leerlingen uitdagend te laten leren. Het Bernardinuscollege is aspirant begaafdheidsprofielschool.
“Dit klinkt als muziek in mijn oren!” – dat roepen we allemaal wel eens uit als we heel fijn nieuws krijgen. Maar waarom kiezen we juist deze beeldspraak? Waarom ervaren we muziek eigenlijk als heel fijn ofwel harmonisch, maar niet als een aaneenschakeling van losse geluiden en klanken? Soms lijkt bijvoorbeeld jazz daar wel eens op, “maar zelfs dat is niet zo”, legt wiskundedocent Wiel Hamers, samen met talentcoördinator Ingrid Ottenheijm, bedenker van de workshops uit.
Beredeneren
“Op de piano laat ik zien, hoe je bijvoorbeeld een C-akkoord speelt. Op een gitaar kan ik dat niet tonen, maar je kunt e.e.a. wel beredeneren. Zo ga je van de muziek-, naar de wiskunde-, en de natuurkundeles. Je kunt ook laten zien, hoe je geluid kunt meten. Hoe hoog of laag het is, of hoe hard of zacht. Als je je dan vervolgens afvraagt, welke gevolgen een te hoog volume kan hebben, kom je bij de biologieles terecht. Want er kan schade in de gehoorgang ontstaan.”
4-in-1
Door die aanpak belichaamt docent Wiel Hamers tijdens één sessie feitelijk drie leraren tegelijk, of zelfs vier: “Uiteindelijk heeft het ook een filosofische kant, want wat is muziek eigenlijk? Liever zou ik het niet ‘vakken’ maar zelfs nog wetenschap noemen. Het één komt logischerwijs voort uit het andere. Zo ben ik van mijn hobby’s muziek en wiskunde in mijn huidige leraarschap beland en in allerlei muziekbandjes. En zo doen we het ook in deze sessies. Daarom heb ik de serie de titel ‘Musica Logica’ gegeven.” De sessies van Hamers zijn een voorbeeld van hoe het Bernardinuscollege aan de weg timmert met vakoverschrijdend onderwijs en daarmee talentontwikkeling. Leerlingen laten ontdekken waar hun talenten liggen, zodat ze kunnen worden wat ze willen zijn, of – in de kern – al zijn. ‘Become who you are!’
Logisch
Visualiseren is heel belangrijk, vindt Hamers. “Ik begin met abstracte begrippen zoals amplitude en frequentie. Die onthouden de leerlingen waarschijnlijk niet, maar wel dat het met muziek te maken heeft. De piano fungeert als rode draad. In sessie 2 gaan we dan van geluid naar klank en in sessie 3 volgt harmonie – zonder harmonie is het geen muziek. Dan pakken we een rekenmachientje om dat te berekenen. Het is allemaal volstrekt logisch wat je gaat doen. Ik leg uit dat het te maken heeft met logaritmische vermeerdering, wat je leert als je wiskunde kiest. En met exponentiële vermeerdering, zoals nu met de pandemie het geval is, maar ook met muzieknoten.”
Super-actueel dus en volkomen interactief, want de deelnemers wordt gevraagd om een muziekinstrument mee te nemen. Vanwege de Corona-maatregelen is gekozen voor rand-uren waarop weinig mensen in de school aanwezig zijn. Er hebben zich 20 deelnemers aangemeld. Dat is voor nu het maximale aantal.
Foto Bernardinuscollege
