Zaterdag 9 Maart – op de openingsdag van TEFAF Maastricht – demonstreren Extinction Rebellion en Scientist Rebellion tegen privéjets op Maastricht-Aachen Airport (MAA).
Privéjets hebben een disproportionele milieu en klimaatimpact. MAA faciliteert veel privéjetvluchten: normaal 3 tot 4 per dag en tijdens TEFAF ongeveer 200 in een week. De actievoerders eisen dat MAA direct stopt met privéjets.
De wetenschap is helder: overbodige luxeconsumptie door een kleine, mondiale elite is de grootste oorzaak van de klimaat en ecologische crisis. Tegelijkertijd treft deze crisis mensen met lage inkomens het hardst, ook in rijke landen zoals Nederland.
Privéjets toppunt klimaatonrechtvaardigheid
Privéjets zijn het toonbeeld van deze klimaatonrechtvaardigheid. De luchtvaart stoot jaarlijks evenveel broeikasgassen uit als Japan, de derde economie ter wereld. Mensen die reizen per privéjet en businessclass passagiers vormen 1% van de wereldbevolking en produceren de helft van deze emissies. Dr. Harald Buijtendijk, hoofddocent en onderzoeker bij het Centre for Sustainability, Tourism & Transport van Breda University of Applied Sciences: “een privéjet is het meest vervuilende vervoermiddel ter wereld. Een gemiddelde privéjet stoot 2 ton CO2 per uur uit; de gemiddelde Europeaan zo’n 8 ton per jaar”. Bovendien voegen privéjets niets toe aan de transportfunctie van luchtvaart.
TEFAF vliegveld Maastricht-Aachen Airport is privéjetparadijs
Dagelijks landen er drie tot vier privéjets op MAA (tegen één in 2020). 20% zijn ultrakorte vluchten – extra vervuilend wegens hoog energieverbruik voor de start – naar Amsterdam, Antwerpen, Brussel, Eindhoven, Luik, Parijs en Rotterdam. Het aantal privéjetvluchten verdriedubbelt tijdens de kunstbeurs. Rondom TEFAF 2023 waren er 267 vliegbewegingen met privéjets naar MAA (Hulst & Janssen, 2023). Schiphol en Eindhoven Airport hebben aangekondigd vanaf 2025/26 privéjets niet langer te faciliteren (Royal Schiphol Group, 2024). MAA heeft vooralsnog niet de intentie om hetzelfde te doen.
Maastricht-Aachen Airport: een luchthaven zonder plan
Het voortbestaan van MAA staat al jarenlang ter discussie. Eerder onafhankelijk onderzoek wees uit dat sluiting van de luchthaven de beste optie was voor Limburg. De luchtvaartsector heeft dit betwist. Inmiddels zijn miljoenen geïnvesteerd in o.a. een nieuwe parkeerplaats en landingsbaan zonder dat de luchthaven een duidelijke business case heeft en de milieueffecten zijn vastgesteld. MAA moet per 1 januari 2025 een zogenaamd luchthavenbesluit hebben. Hiervoor benodigde milieuonderzoeken zijn vertraagd, maar dit heeft geen effecten voor het gebruik van het vliegveld. Of, zoals Follow The Money in 2022 al concludeerde: “het vliegveld blijft open. Waarom en voor wie is bijzaak.”
Over Extinction Rebellion en Scientist Rebellion
XR is een wereldwijde burgerbeweging die zich inzet om het leven op aarde te behouden. Rebellen van XR zetten met vreedzame, creatieve en ontregelende acties druk op overheden en bedrijven om te zorgen dat deze in actie komen tegen de klimaat- en ecologische crisis.
Vanuit de onderliggende eis KLIMAATRECHTVAARDIGHEID VOOR IEDEREEN stelt XR drie eisen aan de overheid:
- WEES EERLIJK over de klimaatcrisis en de ecologische ramp die ons voortbestaan bedreigen. Maak mensen bewust van de noodzaak voor grootschalige verandering.
- DOE WAT NODIG IS om biodiversiteitsverlies te stoppen en verlaag de uitstoot van broeikasgassen naar netto nul in 2025. Doe dit op een rechtvaardige manier.
- LAAT BURGERS BESLISSEN over een rechtvaardige transitie door het oprichten van een burgerberaad dat een leidende rol speelt in de besluitvorming.
Scientist Rebellion is een internationale beweging van wetenschappers die zich grote zorgen maken over de klimaat en ecologische crisis en die geloven dat burgerlijke ongehoorzaamheid van wetenschappers een belangrijke rol speelt bij het versnellen van dringende klimaatactie.
Foto en Tekst: Extinction Rebellion Maastricht
