De Verleiders Duiken Diep in de Wereld van Consultancy: Een Interview met Tom de Ket
In de tiende jubileumvoorstelling van De Verleiders komt de invloed van consultancy onder de loep. De voorstelling, met onder andere Pierre Bokma en Victor Löw, onderzoekt de macht van externe adviseurs, die steeds meer grip krijgen op zowel de publieke als de private sector. Tom de Ket, acteur en schrijver, vertelt in dit interview meer over de thema’s die de voorstelling belicht: het verlies van autonomie, de invloed van consultants en de impact op onze samenleving.
Waarom Consultancy? De Onzichtbare Macht Achter de Schermen
De afgelopen tien jaar maakte De Verleiders voorstellingen over grote thema’s als vastgoedfraude, de bankencrisis en de macht van Big Pharma. Steeds weer stuitten ze op een onzichtbare kracht: consultancy. “Consultants zijn overal, maar ze blijven vaak onzichtbaar. Hun adviezen lijken vrijblijvend, maar de overheid besteedt miljarden aan extern advies. Hoe kan het dat deze branche zo’n invloed heeft?” vraagt Tom de Ket zich af.
Volgens de Ket speelt consultancy een rol in vrijwel elke sector. De invloed is groot, maar de impact blijft vaak onder de radar. “In de onderwijssector bijvoorbeeld werken er 70.000 adviseurs – meer dan het aantal leraren dat we missen. Consultancy is overal aanwezig, maar het wordt niet altijd gezien.”
Angst voor Verantwoordelijkheid: Waarom We Ons Laten Leiden
Een belangrijke vraag in de voorstelling is waarom we ons zo makkelijk laten leiden door externe adviseurs. Tom de Ket legt uit dat dit deels te maken heeft met de angst voor verantwoordelijkheid. “In onze samenleving is er een groeiende angst om fouten te maken. Als je een verkeerde beslissing neemt, kun je worden ‘gecanceld’ of je carrière verliezen. Consultants bieden een veilige uitweg, ze nemen de verantwoordelijkheid voor de keuzes die worden gemaakt. Dit is een symptoom van een samenleving die haar verantwoordelijkheid ontloopt,” stelt de Ket.
Deze tendens speelt niet alleen in de politiek of het bedrijfsleven, maar heeft ook zijn weg gevonden naar de kunstwereld. Tom de Ket heeft zelf als adviseur gewerkt en ziet dezelfde tendensen in de cultuursector. “Subsidies worden tegenwoordig vaak op basis van spreadsheets en rendementsdenken toegekend. Dit afrekensysteem maakt het moeilijker om echt creatieve en waardevolle kunst te maken. De technocratische benadering die door consultants wordt gepusht, heeft ook de kunstsector bereikt.”
Het Verdwijnen van Waarden en Werkelijke Impact
In de voorstelling van De Verleiders wordt duidelijk hoe de focus op cijfers en efficiëntie ten koste gaat van echte waarden. “We hebben in Nederland veel hoogopgeleiden, maar er is een groot tekort aan mensen die écht iets kunnen, zoals zorgpersoneel of loodgieters. Intussen worden beslissingen genomen door beleidsmakers en consultants, vaak mensen zonder praktische ervaring. Ze hebben fancy titels, maar de daadwerkelijke impact ontbreekt,” zegt de Ket.
Het verlies van echte waarden in de maatschappij is volgens hem een belangrijk thema in de voorstelling. “Consultants beheersen het narratief. Ze verkopen verhalen en maken ons afhankelijk van hun advies, net zoals wij als theatermakers een verhaal vertellen op het podium. In onze voorstelling speelt Pierre Bokma de rol van Hans Buitenschot, een consultant die het publiek dwingt na te denken over verantwoordelijkheid en moed.”
De Verlamde Maatschappij: Besluiteloosheid en Polarisatie
De Ket ziet een bredere maatschappelijke verlamming die het gevolg is van deze trend. “Bestuurders en politici verschuilen zich achter onderzoeken en regels, bang om beslissingen te nemen. Polarisatie wordt vaak gebruikt als afleiding voor de werkelijke problemen. Verschillen in visie zijn belangrijk, maar worden tegenwoordig vaak weggezet als een probleem. In een gezonde democratie hoort er debat en conflict te zijn, maar als dat ontbreekt, worden we speelballen van grote bedrijven en consultants.”
Het Jubileum van De Verleiders: Reflectie en Impact
De tiende jubileumvoorstelling van De Verleiders is niet alleen een terugblik op hun carrière, maar ook een moment van zelfreflectie. “We vragen onszelf af: Wat hebben we bereikt? Hebben we daadwerkelijk impact gehad? We zijn ouder geworden, maar nog steeds scherp. De voorstelling is een mix van humor, maatschappelijke diepgang en confronteert zowel het publiek als onszelf,” zegt de Ket.
Deze jubileumvoorstelling, die draait om de rol van consultants in onze maatschappij, is een scherpe analyse van hoe de focus op meetbaarheid en efficiëntie leidt tot verlies van autonomie en verantwoordelijkheid. Het biedt een interessante en prikkelende kijk op een maatschappelijke vraag die steeds relevanter wordt.
Wat Kunnen We Verwachten?
Van de voorstelling kan men een scherpe, humorvolle en filosofische ervaring verwachten. “Pierre Bokma speelt de ultieme consultant die het publiek probeert te verleiden zich over te geven aan zijn macht,” vertelt de Ket. “Hij stelt de vraag: Waarom zijn we zo goedgelovig? Waarom laten we ons zo gemakkelijk beïnvloeden?”
De voorstelling biedt een reflectie op onze moderne maatschappij, waarin consultants steeds meer invloed krijgen, maar tegelijkertijd het gevoel van autonomie en eigen verantwoordelijkheid steeds verder verdwijnt.
