31 maart 2025

Fascisme en de opkomst van extreemrechts in Nederland (2025)

 

Foto: Adobe Stock

Is Fascisme en extreemrechtse gedachtengoed anno 2025 een groeiende zorg in Nederland? Steeds vaker komen er verontrustende berichten langs die een paar jaar geleden onacceptabel leken. Niet alleen in de samenleving maar ook in de politiek.

Politieke en Maatschappelijke Ontwikkelingen

De opkomst van extreemrechts in Nederland is zichtbaar in de politiek. Waar partijen zoals de PVV en bijvoorbeeld tijdens corona  de FVD meer invloed kregen. Volgens OneWorld leidt de normalisering van hun retoriek tot een verschuiving in het politieke discours, waardoor nationalistische en xenofobe denkbeelden steeds breder geaccepteerd worden . Niet alleen de retoriek maar ook de aangenomen moties door het huidige kabinet roept vraagtekens op. Zo noemt Rightsforum.org de Israëlische Propaganda-moties een gevaarlijke inmenging van de politiek. Zij stellen dat deze moties kritiek op Israel criminaliseren.

Dreiging van Extreemrechts en Fascisme

De AIVD signaleert dat “rechts-extremistische groeperingen in Nederland” steeds actiever worden op sociale media, waar ze jongeren beïnvloeden en radicaliseren [Rechts-extremisme | Extremisme | AIVD].

De redactie van RTL.nl  schreef: “Extreemrechts is gaan zitten op thema’s die een breder publiek aanspreken, zoals migratie en Zwarte Piet. Ze appelleren aan dingen die burgers bezig houden. De lichte opleving van het rechts-extremistisch gedachtengoed  in Nederland lijkt een gevolg van de anti-islamgedachtegoed dat na de aanslagen van 11 september 2001 en de opkomst en ondergang van IS steeds sterker werd. Daarnaast is vanuit de Verenigde Staten de alt-rechtsbeweging, waarin ras centraal staat, overgewaaid.”

Deze subcultuur  van Alternatief Rechts is een verzamelnaam van enerzijds internetgebruikers en anderzijds een verzameling extreemrechtse ideologen en activisten. De band tussen beide groepen werd versterkt door de verkiezing van Donald Trump tot president van de VS. hoewel het wat verzwakte na de eerste verkiezing lijkt deze nu weer aan te wakkeren na zijn tweede verkiezing. (bron: Wikipedia)

Daarnaast wijzen recente gebeurtenissen, zoals  de demonstratie tegen de komst van een AZC  in Berlicum tot een verder gaand verzet dan alleen maar een spandoek ophangen. Hierbij werden varkenspoten opgehangen wat als een gerichte actie tegen Moslim vluchtelingen kan worden opgevat.

Reacties en Weerstand

Maatschappelijke organisaties en critici waarschuwen dat waakzaamheid nodig is. “Rechters, advocaten en OM schreven in februari zelfs gezamenlijk een opiniestuk waarin ze politici oproepen om te stoppen met het ondermijnen van de rechtspraak omdat ‘instortingsgevaar van de samenleving dreigt’  aldus OneWorld Politici en media spelen hierin een cruciale rol door deze tendensen te benoemen en tegen te gaan.Echter ook de Persvrijheid staat onder druk: Als regeringspartijen de media tot vijand maken dan is de persvrijheid in gevaar. Het doel is duidelijk: als kiezers de media wantrouwen, wordt de waarheid een speelbal van de macht. Denk ook aan de paginagrote oproep van Joop vd. Ende waarin hij opriep de media te beschermen door tech giganten  die veel hebben te winnen in het huidige klimaat. Van den Ende hekelt “geklaag vanuit Den Haag” over de publieke omroep, die volgens hem “een stevigere basis in de maatschappij heeft dan de politieke partijen zelf”. Het bestel dient volgens de producent te worden beschermd “zodat journalisten in staat blijven hun controlerende werk te doen“. (bron: Nu.nl)

De opkomst van extreemrechtse ideologieën, de invloed van online radicalisering en toenemende gewelddadige incidenten vormen een serieuze bedreiging voor de  democratische waarden in Nederland. Het is essentieel om alert te blijven en actief weerstand te bieden tegen het normaliseren van fascisme en extreemrechts gedachtengoed in Nederland. Polderfascisme blijft fascisme.

 

Lees ook

About The Author