De mijnwerkers en hun onvergetelijke verhalen

De mijnwerkers vergeten maar niet door mij, rauw, eerlijk en geschreven vanuit het hart van een mijnwerkerskind.

De kleedkamer van de Laura. Hier hing het leven van de mijnwerkers letterlijk aan kettingen. Laarzen, helmen en werkkleding zweefden boven de grond, wachtend op de volgende dienst. Het geluid van ratelende kettingen hoorde erbij. Voor de mannen was dit de plek waar de dag begon en eindigde. Eerst samen een praatje, daarna het stof van zich afspoelen en alles weer ophijsen. Nu is het stil. De tijd heeft hier stilgestaan. Wat overblijft is een herinnering aan kameraadschap, hard werken en een verleden dat nooit vergeten mag worden. Maar buiten deze muren? Daar is niets tastbaars meer over van de mijn. Schandalig en dieptriest hoe men met dit cultureel erfgoed is omgegaan. En dan ook nog de Oostelijke Mijnstreek omdopen tot “Parkstad”. Dat is erger dan erg. Als nazaat van een mijnwerkersfamilie kan ik me daar nog steeds gruwelijk aan ergeren. PvdA, bedankt dat jullie de mijnwerkers in Nederland zijn vergeten. In België is het anders. Daar heeft de PVDA zich wel ingezet voor de mijnwerkers. Ze vochten voor eerlijke pensioenrechten en kregen dat ook voor elkaar. Het verschil doet pijn. Het laat zien dat erkenning wél mogelijk is – als men maar wil. En kijk eens naar de theatervoorstelling Het Geluk van Limburg. In de Rodahal komt de mijnwerker na 55 jaar eindelijk weer uit de vergetelheid.

De horeca profiteert er vrolijk van mee. Plots lijkt het alsof iedereen ineens iets met het mijnverleden heeft. Maar in België worden mijnwerkers al jaren op handen gedragen. Voor miljoenen zijn mijnzetels opgeknapt en omgevormd tot toeristische trekpleisters. Ook Duitsland, in het Ruhrgebied, heeft mijnzetels behouden voor het nageslacht. En dan hoor ik de goedgebekte Timmermans zeggen: “Ik kom ook uit een mijnwerkersfamilie”, met een zielig verhaal erachter. Even dacht ik dat hij midden in zijn speech zou gaan huilen. Hij vertelt het met zoveel overtuiging, alsof hij zelf de ellende heeft meegemaakt. Zijn opa was inderdaad mijnwerker, dat wel. Maar daar profileert hij zich nu op, alsof die geschiedenis zijn eigen lijdensweg was. Laten we eerlijk zijn: hij is de zoon van een diplomaat en in een warm bedje geboren. Meneer Timmermans, schei toch uit met dat toneelspelen en ga gewoon lekker met pensioen. Bohhh, wat een explosie van emotie komt los bij het schrijven hiervan. Want zonder mijnwerkers had deze regio er heel anders uitgezien. En dat mag nooit vergeten worden.

De foto van de kleedkamer van de mijn geeft stof om na te denken.

Door en foto: Peter Trompetter Fotografie