Werkzaamheden voor verbetering Brunssummerheide van start

Vanaf oktober 2023 voert Natuurmonumenten op verschillende locaties op de Brunssummerheide werkzaamheden uit. De werkzaamheden lopen uiteen van begrazing tot het verwijderen van bomen. Ze maken deel uit van het Programma Natuur, waarmee provincie en rijk kwetsbare natuurgebieden laten herstellen en versterken. Wie er alles van wil weten, kan op 20 en 27 september met de boswachter op excursie.

De Brunssummerheide is een natuurgebied met veel verschillende planten en dieren. Bossen, heide en vennen wisselen elkaar af. Die variatie is een belangrijke waarde van het gebied. Om de Brunssummerheide zo afwisselend te houden, is slim beheer nodig. “Als we niets doen, gaan de verschillende delen steeds meer op elkaar lijken”, vertelt Peter Everts, Coördinator Natuurbeheer. “De komende maatregelen maken de Brunssummerheide veel aantrekkelijker voor een grotere groep planten en dieren.”

Bomen verwijderen

Een van de maatregelen die Natuurmonumenten daarom neemt, is het verwijderen van bomen. “Ook dat is nodig”, legt Everts uit, “hoe moeilijk het ook is. Er groeien zoveel bomen, dat de vochtige heide uitdroogt. Vooral het hoogveen, dat heel zeldzaam is. Om het te behouden, halen we stukken bos weg.”

Op de heidevelden maakt Natuurmonumenten op sommige plekken een verbinding tussen twee delen van de heide. Daardoor wordt het leefgebied van bijzondere planten en dieren vergroot. Ook jonge berken en dennen die spontaan opkomen, worden weggehaald. Doet Natuurmonumenten dat niet, dan verandert de heide in een paar jaar tijd in bos. 

Daarnaast worden er struiken en boompjes verwijderd om invasieve soorten, zogenaamde exoten, te beheersen. Dat zijn soorten die van nature niet in dit gebied voorkomen. Op de Brunssummerheide gaat het vooral om Amerikaanse vogelkers. Everts: “Door die weg te halen, krijgen inheemse planten en dieren meer kansen om te groeien. Zoals de heide zelf, en insecten en hagedissen die op de heide leven. Daarmee blijft het natuurlijk evenwicht bewaard.”

Schaapskudde

Niet alleen jonge boompjes en struiken, ook andere planten krijgen soms te veel de overhand. Zo dreigen de Schrieversheidevennen dicht te groeien met riet. En bepaalde plekken op de heide worden overwoekerd door varens. “Veel van het werk kunnen we niet machinaal uitvoeren”, zegt Everts. “Dan maaien we handmatig of laten we er schapen grazen. Die schapen helpen bovendien bij de verspreiding van zaden. Daardoor kunnen de planten op de heide hun leefgebied verder uitbreiden.”

Plaggen voor heide en snavelbies

Andere werkzaamheden op de planning: het dempen van een greppel, zodat het water op de vochtige heide minder snel wegloopt. Plaggen om plek te maken voor bijzondere pioniervegetatie met snavelbies. En het maken van een groenstrook voor de kamsalamander, een van de grootste watersalamanders van Europa. Daarnaast doet Natuurmonumenten onderzoek naar de mogelijkheden om het hoogveenbos uit te breiden. 

Stuk voor stuk ingrepen die de Brunssummerheide nog mooier, gevarieerder en toekomstbestendiger moeten maken. Wie precies wil weten wat Natuurmonumenten doet en waarom, kan op 20 en 27 september met de boswachter op excursie. “We maken een wandeling langs een aantal plaatsen waar werkzaamheden gaan plaatsvinden. Ter plekke lichten we het belang van de maatregelen toe”, zegt Everts, “en leggen we uit wat er zo bijzonder is aan dit gebied. Want het is echt een plek om trots op te zijn.”

Meer informatie en aanmelden voor de excursie: Natuurmonumenten.

Foto: Geurt Besselink
Tekst:Viforis