Duurzaam herstel van XONAR door financiële bijdrage van 16 Limburgse gemeenten.

De zestien samenwerkende gemeenten in de Jeugdregio Zuid-Limburg stellen voor maximaal € 8 miljoen ter beschikking te stellen aan zorgaanbieder XONAR. Met deze eenmalige financiële bijdrage kan XONAR een herstelplan uitvoeren om zo weer tot een duurzaam financieel gezonde organisatie te komen. Door het uitvoeren van dit herstelplan kan de jeugdhulp aan ca 2400 kinderen, jongeren en gezinnen worden voortgezet. In de eerste raadsvergadering na de zomervakantie besluiten de afzonderlijke gemeenteraden of ze instemmen met het voorstel.

Herstelplan

In april 2022 werd duidelijk dat XONAR in zwaar financieel weer verkeert. XONAR is de grootste jeugdhulpaanbieder in Zuid-Limburg met een breed palet aan hulpvormen waaronder ambulante hulp, jeugdhulp met verblijf zoals pleegzorg en gezinshuizen en jeugdhulp in crisissituaties.

Als een belangrijke, grote zorgaanbieder in financiële problemen komt, kan de continuïteit van zorg aan kwetsbare jeugdigen in gevaar komen. Daarom zijn er landelijk afspraken gemaakt wat aanbieders en gemeenten moeten doen om zoveel mogelijk te zorgen dat jeugdigen de zorg blijven ontvangen die nodig is. Deze afspraken liggen vast in een draaiboek. In de situatie van XONAR betekende dit dat er een herstelplan opgesteld moest worden. De afgelopen maanden heeft XONAR samen met vertegenwoordigers van de gemeenten, de Jeugdautoriteit en een regievoerder invulling gegeven aan dit plan. Om dit herstelplan uit te voeren wordt aan gemeenten een incidentele financiële bijdrage gevraagd.

Het herstelplan bestaat o.a. uit een interne reorganisatie en het afstoten van verlieslatend zorgaanbod. Dit samen met de financiële bijdrage van de gemeenten stelt XONAR in staat om toe te groeien naar een gezond rendement van minimaal 2%.

De voorzitter van de Jeugdregio Zuid-Limburg Annemarie Penn-te Strake: “We zijn als Jeugdregio niet over een nacht ijs gegaan. We hebben gewikt en gewogen. Maar het belang van de kinderen heeft altijd voorop gestaan. En in dat licht is dit het beste besluit is dat we nu konden nemen’

Zorgvuldig

In de loop van 2023 zal XONAR stoppen met een deel van haar zorgaanbod. Het gaat hierbij om het MKD (Medisch Kleuterdagverblijf) en de gespecialiseerde dagbehandeling DB Xtra. Lopende zorgtrajecten worden afgerond of, met het belang van de kinderen voorop, op termijn overgedragen aan andere zorgpartijen. Met ouders, verzorgers, verwijzers en gemeenten wordt gekeken wat het beste is voor de jeugdige. Daarnaast zijn een aantal leefhuisplekken overgedragen aan andere zorgpartijen. Tevens is XONAR voornemens eind 2023 uit het samenwerkingsverband voor Basishulp Jeugd in Heerlen, Landgraaf en Voerendaal (JENS) te stappen. Het uitgangspunt bij de overdracht van alle zorg die XONAR overdraagt is dat de vertrouwensrelatie tussen behandelaar en jeugdige zoveel mogelijk in stand blijft. Bekeken wordt of huidig XONAR-personeel mee over kan naar andere zorgaanbieders. Voor de medewerkers van XONAR is er een vangnet via een sociaal plan. 

Besluitvorming

Alle zestien colleges van BenW van de betrokken Zuid-Limburgse gemeenten hebben inmiddels ingestemd met het voorstel tot financiële steun. Na de zomervakantie besluiten de afzonderlijke gemeenteraden of ze instemmen met het voorstel.

Indien de nu gevraagde steun door XONAR niet beschikbaar komt dan kan XONAR in het najaar niet meer aan haar financiële verplichtingen voldoen. Dat zou grote gevolgen kunnen hebben voor de kinderen in zorg die dan versneld moeten worden overgedragen aan andere zorgaanbieders. Dit scenario is belastend voor de jeugd omdat er onderbreking van zorg plaatsvindt. Bovendien zijn de financiële consequenties voor de gemeenten naar verwachting hoger. Ook is het de vraag of alle zorg qua capaciteit überhaupt kan worden overgenomen door andere aanbieders. Om dit te voorkomen zet de Jeugdregio Zuid-Limburg in op een duurzaam herstel van XONAR.

Monitoring

XONAR rapporteert periodiek over de voortgang van het herstelplan aan de zestien gemeenten. Dit is vastgelegd in een monitoringsplan. De Jeugdautoriteit is aangesteld om hier toezicht op te houden. Indien nodig wordt bijgestuurd door de Jeugdautoriteit en de gemeenten.

Verdeelsleutel

De verdeelsleutel voor de maximale financiële bijdrage van de 16 gemeenten is vastgesteld op basis van het aantal jongeren in zorg per peildatum 1 juli 2022. De verdeling is als volgt:

Foto en Tekst: Gemeente maastricht