Vandaag: Rechtszaak over beperkingen demonstratie in Heerlen bij Raad van State
Lidia Carreno Photography
Op dinsdag 6 mei 2025, vandaag dus, staan Klimaatcoalitie Parkstad en Milieudefensie tegenover de gemeente Heerlen in een belangrijke rechtszaak over het demonstratierecht. De zaak dient bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State in Den Haag.
De inzet: de rechtmatigheid van beperkingen die de burgemeester van Heerlen oplegde aan een klimaatdemonstratie in maart 2021. Zo verbood de gemeente onder andere muziek en optredens, omdat het protest daarmee “het karakter van een evenement” zou krijgen. Ook moesten de namen van sprekers vooraf worden doorgegeven en werd de organisatie verantwoordelijk gehouden voor eventuele schade en het schoon achterlaten van de locatie.
Volgens de klimaatorganisaties ging de gemeente daarmee te ver. In het demonstratierecht mogen burgemeesters zich namelijk niet bemoeien met de inhoud of vorm van een protest. Alleen noodzakelijke en proportionele beperkingen, die op de wet zijn gebaseerd en in lijn zijn met mensenrechten, zijn toegestaan.
De rechtbank Limburg gaf de organisaties in 2023 op de meeste punten gelijk. Maar op drie onderdelen — het muziekverbod, het verbod op optredens, en de opruim- en schadevergoedingsplicht — kregen ze geen gelijk. Daarom is hoger beroep ingesteld bij de Raad van State. De gemeente Heerlen is zelf ook in hoger beroep gegaan.
Volgens de gemeente zou muziek een aanzuigende werking hebben en het protest te veel op een evenement laten lijken. Maar juist het inspireren en motiveren van anderen is een kernaspect van het demonstratierecht, aldus de organisaties. Ook het verhalen van schade op de organisatie wordt gezien als strijdig met internationaal recht, omdat het de drempel verhoogt om demonstraties te organiseren – wat een zogenoemd ‘chilling effect’ kan hebben.
Lotte Keularts van Klimaatcoalitie Parkstad:
“We hebben erg lang moeten wachten op deze zitting, maar het belang is groot. Het demonstratierecht staat in heel Nederland onder druk. Wij vinden het belangrijk dat deze beperkingen van ons grondrecht door de hoogste instantie getoetst worden. Hopelijk schept dit niet alleen duidelijkheid voor de gemeente Heerlen, maar ook voor andere gemeentes.”
De organisaties worden bijgestaan door advocaten van Stichting PILP.
De openbare zitting is vandaag, dinsdag 6 mei 2025, om 11.30 uur bij de Raad van State, Kneuterdijk 22 in Den Haag.
Foto uit het archief van Lidia Carreno Photography
About The Author
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.